Owsiki - nieproszeni goście w jelitach
Choć owsiki najczęściej kojarzą się z problemem wieku dziecięcego, pasożyty te mogą zaatakować każdego - niezależnie od wieku, płci czy stylu życia. Ich obecność w organizmie może prowadzić do bardzo nieprzyjemnych objawów i poważnego dyskomfortu. Dobra wiadomość? Z owsikami da się wygrać, trzeba tylko wiedzieć, jak je zidentyfikować i skutecznie zwalczyć.
Czym są owsiki i jak dochodzi do zakażenia?
Owsiki to małe, cienkie robaki jelitowe, osiągające długość około 0,5–1 cm. Samice są nieco większe od samców i to one odpowiedzialne są za dokuczliwe objawy zakażenia. Pasożyty te żyją głównie w jelicie grubym, a w nocy samica wędruje w okolice odbytu, by złożyć tam tysiące mikroskopijnych jaj - co wywołuje intensywny świąd i uczucie dyskomfortu. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową – poprzez kontakt z jajami owsików, które trafiają do ust. Może to nastąpić przez brudne ręce, skażoną pościel, ręczniki, zabawki, a nawet przez powietrze, w którym znajdują się jaja (np. podczas trzepania koca). Jedno dotknięcie zainfekowanej powierzchni i włożenie rąk do ust wystarczy, by pasożyty rozpoczęły swoją wędrówkę w układzie pokarmowym. Zakażenie owsikami jest niezwykle powszechne - zwłaszcza wśród dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Ale dorośli domownicy również mogą paść ich ofiarą, szczególnie jeśli nie zachowują odpowiedniej higieny lub opiekują się chorym dzieckiem.
Najbardziej charakterystycznym objawem owsicy (choroby wywoływanej przez owsiki) jest intensywny świąd odbytu, nasilający się w godzinach nocnych. Dzieci często się drapią, przez co mogą mieć problemy ze snem, są rozdrażnione, zmęczone i niespokojne. Ale to nie jedyne symptomy - lista jest znacznie dłuższa i często bywa myląca. Zakażenie owsikami może również powodować bóle brzucha, nudności, brak apetytu, utratę masy ciała, a także objawy psychiczne, takie jak nerwowość, pogorszenie koncentracji czy nawet zaburzenia nastroju. U dziewczynek owsiki mogą przedostać się do okolic sromu i pochwy, wywołując stany zapalne i podrażnienie. Często zdarza się też, że zakażenie przebiega bezobjawowo – szczególnie u dorosłych. Mimo braku wyraźnych sygnałów, osoba zakażona może rozsiewać jaja pasożytów i zarażać innych domowników. Najczęściej owsiki można dostrzec gołym okiem - jako małe, białe robaczki w okolicach odbytu lub w kale. Czasem widoczne są na bieliźnie lub pościeli. Aby potwierdzić diagnozę, lekarz może zlecić tzw. test z taśmy celofanowej. Polega on na przyklejeniu przezroczystej taśmy klejącej do skóry wokół odbytu rano, przed poranną toaletą - w celu „złapania” jaj pasożytów.
Badanie kału zwykle nie jest skuteczne w przypadku owsików, ponieważ ich jaja rzadko występują w próbce. Dlatego diagnostyka opiera się głównie na obserwacji objawów oraz testach z użyciem taśmy. Leczenie owsicy opiera się na podaniu leków przeciwpasożytniczych, takich jak pyrantel, mebendazol czy albendazol. Preparaty te działają na dorosłe formy owsików, ale nie niszczą jaj - dlatego leczenie trzeba zazwyczaj powtórzyć po 2–3 tygodniach, by wyeliminować pasożyty, które wylęgły się z pozostawionych jaj. Bardzo ważne jest leczenie całej rodziny, nawet jeśli objawy występują tylko u jednej osoby. To pozwala uniknąć tzw. reinfekcji, czyli ponownego zarażenia. Kluczowe znaczenie ma także higiena: częste mycie rąk (zwłaszcza po skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem), krótkie paznokcie, codzienna zmiana bielizny i pościeli, pranie w wysokiej temperaturze oraz dokładne sprzątanie mieszkania. Szczególną uwagę należy zwrócić na toalety, uchwyty, klamki i zabawki – to one najczęściej stanowią siedlisko jaj.
Przeczytaj poprzedni artykuł!
Dlaczego flowerbox to stylowy prezent na każdą okazję
