Wydarzenia

fot. wikimedia.org

Święta Wielkiej Nocy już za chwilę, świętować je będziemy w bardzo różnorodny sposób, zależny od miejsca, w którym żyjemy. Zapraszam  więc w tę podróż pełną rozmaitych tradycji.

Wielkanoc jest najstarszym i najważniejszym Świętem chrześcijańskim upamiętniającym zmartwychwstanie Jezusa. Niedziela Wielkanocna rozpoczyna się już w sobotę po zachodzie słońca, ale zanim świętować będziemy Niedzielę, to wcześniej bardzo pieczołowicie się do niej przygotowujemy. Polsce na przykład rodziny razem przygotowują pisanki, ozdoby, palemki i koszyki z jedzeniem (święconka). Każdy z produktów, który znajdzie się w święconce symbolizuje inną wartość, np. jajka – życie, sól – oczyszczenie. Tradycją jest też msza rezurekcyjna, która odbywa się nie później niż o świcie w Wielkanocną Niedzielę. Rankiem rodzina siada razem do śniadania wielkanocnego, spożywa poświęcone w Wielką Sobotę produkty z koszyka, dzieli się też jajkiem, składając sobie życzenia. Największą atrakcją dla dzieci (a tak naprawdę dla wszystkich) jest poszukiwanie drobnych prezentów ukrytych w „wielkanocnych gniazdkach”. Poniedziałek Wielkanocny również stanowi nie lada atrakcję, bo według staropolskiej tradycji polewamy się nawzajem wodą. Szczególnie obficie polane wodą powinny zostać panny na wydaniu, żeby nie groziło im staropanieństwo.

W Czechach w Wielki Piątek, zarówno w miastach, jak i na wsi, maluje się pisanki. Czesi kupują tego dnia także baranki z biszkoptowego ciasta. Kolejne dni mijają im w atmosferze zadumy nad misterium Świąt Wielkiej Nocy. Poniedziałek jest szczególnie lubiany przez młodzież, ponieważ w tym czasie kilkuosobowe grupki chłopców odwiedzają domy swoich rówieśniczek i kiedy te obleją ich wodą, oni uderzają dziewczęta długimi gałęziami jałowca okrytymi ostrymi szpilkami. 

W Meksyku Święty Tydzień (Semana Santa) rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej. Meksykanie uczestniczą w procesji i święcą gałązki palm, które później zostaną spalone i wykorzystane jako popiół do posypywania głów w Środę Popielcową. Wielka Niedziela jest hucznym Świętem, które celebrują do późnej nocy. Zabawie, która często odbywa się w wesołych miasteczkach, towarzyszą kolorowe sztuczne ognie i pyszne tradycyjne potrawy, najczęściej kupowane na ulicznych straganach. Poniedziałek Wielkanocny rozpoczyna Semana Pascua, czyli Tydzień Paschalny. Semana Santa i Semana Pascua dają dwa tygodnie wolne od pracy i szkoły.

W Wielkiej Brytanii natomiast wielkanocne zwyczaje sięgają swoim początkiem przed czasy chrześcijaństwa. Nazwę Easter - obchodzone w anglosaskiej tradycji Święta - zawdzięczają bogini wiosny Eostre. Symbolem Świąt na wyspach jest zając, w dawnych czasach właśnie w okresie Świat polowano na zające. Na północy kraju, w Preston, obowiązuje zwyczaj turlania ugotowanych na twardo jaj, to które doturla się najdalej, wygrywa. W innych regionach zabawa polega na zbijaniu swoim jajkiem jaja przeciwnika. Przegrywa ten, którego jajo pierwsze pęknie.

W Stanach Zjednoczonych Wielkanoc trwa tylko jeden dzień – w niedzielę. Wtedy właśnie organizowane są konkursy - Easter Bonnet, czyli Wielkanocny Kapelusz. Dzieci zbierają jajka schowane przez Easter Bunny, a później muszą je zjeść. W Stanach z okazji Świąt zajączek przynosi dzieciom prezenty. W koszyczku znajdują się najczęściej słodycze, owoce oraz drobne upominki. Podobnie zresztą jest w Polsce.

W Szwecji, panuje zwyczaj przebierania się za Påskkäringar, czyli za "wielkanocne wiedźmy". Zazwyczaj są nimi dziewczynki w wieku od 5 do 11 lat. W Wielką Sobotę spacerują po domach i w zamian za ofiarowane świąteczne kartki, laurki i życzenia żądają wrzucenia do koszyka łakoci lub symbolicznego datku. Tradycja wywodzi się z wierzeń, według których w Wielki Czwartek zlatywały się na wyspę Blåkulla czarownice. W Szwecji obowiązuje również zwyczaj przyozdabiania brzozowych gałązek różnokolorowym papierem i piórkami. Wielka Sobota jest najważniejszym dniem Świąt, rodziny wtedy zasiadają do wspólnego obiadu, a dzieci otrzymują od „wielkanocnego zajączka” wielkie jajka, w których znajdują się słodycze.

Na Filipinach Święta Wielkanocne mają wymiar mistyczny i symboliczny, ale także naturalistyczny. Bardzo ważnym dniem jest Wielki Czwartek. Wtedy odbywa się procesja, bierze w niej udział 12 mężczyzn przebranych za apostołów. Odprawiona zostaje msza Wieczerzy Pańskiej wraz z obrzędem obmywania ich nóg. Najbardziej uroczysty jest jednak Wielki Piątek – wszyscy (turyści także) uczestniczą w procesji do grobu Jezusa. Wszystko ma wymiar naturalistyczny, w ceremonii biorą udział biczujący się po plecach bambusowymi pejczami młodzi mężczyźni. 

Każdy pielęgnuje tradycje związane z krajem czy regionem, z którego pochodzi. Jedna tradycja jest jednak zbieżna dla wszystkich – to wspólnotowość w świętowaniu i rodzinna bliskość w celebrowaniu bycia razem…i tego życzę Państwu oraz sobie. 

Ewa Rogowska

XXV Liceum Ogólnokształcące 

im. Generałowej Jadwigi Zamoyskiej

w Poznaniu

-----------------------------

Tekst powstał w ramach Akademii Młodego Dziennikarza, cyklu portalu miastopoznaj.pl oraz wielkopolskich liceów. Kolejne artykuły co tydzień w poniedziałek.

Przeczytaj poprzedni artykuł!

CO I GDZIE WE WTOREK W POZNANIU?