Wydarzenia

MTP w 1966 roku, źródło: Archiwum MTP

Międzynarodowe Targi Poznańskie. Dziś żaden z poznaniaków nie wyobraża sobie miasta bez tego miejsca. Powstały prawie wiek temu i przez ten czas się zmieniały, ewoluowały, przeżywały lepsze i gorsze chwile. Dziś są miejscem największych imprez targowych, konferencji, koncertów gwiazd i stały się najbardziej rozpoznawalna marką targów w Polsce.

I Targ Poznański

Zalążek targów datuje się na 1921 rok. Człowiekiem , który się przyczynił do tego był Edward Mazurkiewicz, radny poznański i zarazem prezes Towarzystwa Związków Kupieckich. Mazurkiewicz obserwował to, co się dzieje w Lipsku, w którym już się targi odbywały i przekształcił tę ideę w zamysł, dlaczego by nie zorganizować takiej imprezy w Poznaniu. Rozpoczął się wyścig między miastami ponieważ taka koncepcja pojawiła się również w Gdańsku i we Lwowie. Gdańsk nawet zorganizował jedna wystawę w 1920 roku, ale potem znalazł się poza granicami i stał się Wolnym Miastem Gdańsk. Pomysł Mazurkiewicz zaczął zdobywać zwolenników, zaprosił do współpracy swojego kolegę z ławy szkolnej, Jaromira Drwęskiego, pierwszego prezydenta Poznania w niepodległej Polsce. Sam prezydent uważał, że „które miasto pierwsze urządzi targi, to będzie je miało." Przy poparciu prezydenta Drwęskiego i poznańskich kupców odbył się właśnie w 1921 roku I Targ Poznański. 

fot. Archiwum MTP

Wieża Górnośląska 

Infrastruktura do tego przedsięwzięcia była przygotowana już wcześniej, za sprawą naszej „zaborczej przeszłości”. Miasto przeznaczyło na targi miejsce, w którym w 1911 odbyła się Wystawa Wschodnioniemiecka. Najważniejszym punktem tej wystawy była Wieża Górnośląska (dzisiejszy pawilon nr 11). Na wystawie prezentowano osiągnięcia przemysłu niemieckiego, a wieża uznawana była wówczas za jedno z największych osiągnięć techniki. Wokół wieży zbudowano makiety Starego Rynku, zorganizowano wzorcowa wioskę niemiecką z kościołem, siedzibą wójta, knajpką. Z tego czasu zostały pamiątki, które możemy oglądać do tej pory- kościół norweski w Krzesinach i dawna winiarnia, wielokrotnie przebudowywana i przeniesiona na Sołacz, a obecnie znana pod nazwą Hotel „Meridian”. 

fot. Archiwum MTP, zdjęcie z roku 1929. 

W 1925 roku nastąpił przełom. Miasto wykupiło dodatkowe tereny pod targi i zorganizowało po raz pierwszy targ międzynarodowy. W tym roku również powstał gmach administracji i pałac targowy.

Pierwsza linia lotnicza

Rozwój targów w Poznaniu przyczynił się nie tylko miastotwórczo. W 1921 powstała pierwsza linia lotnicza utworzona przez Towarzystwo Komunikacji Powietrznej Aerotarg. Organizatorzy na czas targów uruchomili połączenia lotnicze między Poznaniem a Gdańskiem i Warszawą co miało ułatwić dojazd uczestnikom. Firmę zlikwidowano, jednak miłośnicy awiacji w 1925 roku założyli spółkę cywilną Aero i otworzyli komunikację pasażerską. Spółka zbankrutowała ale te samoloty przekazano i stały się zaczątkiem floty powietrznej polskiego LOTu.

PeWuKa , rozwój miasta i pierwszy peep show

Wpływ na rozwój Poznania miała zorganizowana cztery lata później z inicjatywy Cyryla Ratajskiego Powszechna Wystawa Krajowa przedstawiająca dorobek technologiczny i kulturalny Polski. Dzięki PeWuKa miasto chwyciło wiatr w żagle. Poszerzano ulice, sadzono zieleń, dokańczano i budowano gmachy, które stoją do dnia dzisiejszego. Przykładem może być dawny hotel Polonia, wtedy największy w Polsce pod względem ilości łóżek. Dziś mieści się tam Specjalistyczny Szpital Kliniczny UM. 

Hotel Polonia, źródło: Archiwum MTP

Dla wielu odwiedzających był to kontakt z nowoczesnością, innowacyjnością , wyjeżdżali z Poznania zafascynowani miastem i jego atrakcjami. Pierwszą wystawę zobaczyło 4,5 mln osób. PeWuKa, to miejsce, w którym zaprezentowano tylko wyroby polskie. To tu po raz pierwszy pokazano symbol kółka i trójkąta, który do dziś jest używany dla oznakowania damskiej i męskiej toalety. Pierwszy raz zostało użyte określenie „wesołe miasteczko”, wcześniej miejsce to nazywane było „lunaparkiem”. Takie właśnie wesołe miasteczko towarzyszyło Targom i znajdowało się w okolicach Areny. Tam też pierwszy raz w Polsce został zaprezentowany peep show. PeWuKa to również osiągnięcia techniczne. Podczas wystawy w 1929 zademonstrowano m.in. pierwszy polski faks. Lata 30- te to zdecydowany rozkwit Targów, zajmowały wówczas czwarte miejsce w Europie.

„Odzież i Dom”

W 1944 roku Targi zostały zbombardowane przez wojska amerykańskie. W trakcie nalotu ucierpiał też dworzec kolejowy i Zakłady Hipolita Cegielskiego. Powodem bombardowań Targów była produkcja elementów do niemieckich myśliwców FockeWolf. Wtedy Targi doznały największych zniszczeń, reszty dokonała Armia Czerwona. 

Rada Narodowa szybko podjęła decyzje o odbudowie Targów bo już w 1945 roku. Pierwsza wystawa „Odzież i Dom” odbyła się już rok później. Był to pierwszy sygnał, że Targi chcą się reaktywować. Poszerzyło się też terytorium Targów, miasto po wojnie oddało teren po cmentarzach zniszczonych przez okupanta. W 1947 roku odbyły się już pierwsze międzynarodowe targi powojenne. Lata 49- 50 to okres gdy pokazywano odbudowę Polski i pierwsze nowości świadczące o tym.

Zdobycze ludowej ojczyzny

W 1955 na Targach pokazano po raz pierwszy polską syrenę. Samochód co prawda zaczęto produkować dwa lata później, ale prototyp był już udostępniony. Ten przedstawiony na Targach wykonany był ze sklejki a dach z dermy. Kolejne zdobycze techniki prezentowane w Poznaniu to mikrus, WSKi, pierwszą Vistulę czyli kombajn zbożowy. Targi były również miejscem gdzie konkurował wschód z zachodem. Prezentacje w pawilonach targowych nie były podzielone tematycznie. W jednym pawilonie nowinki techniczne przedstawiał Związek Radziecki , w innym USA. Amerykanie pokazali po raz pierwszy w Europie kopułę Fullera, Rosjanie pokazywali sputniki i elektrownie wodne.

Czerwiec 56

Poznańskie Targi odegrały też pewna rolę w wydarzeniach czerwca 56 roku. Robotnicy biorący udział w pochodzie przeszli przez teren targowy i dzięki temu dziennikarze i wystawcy zachodni zobaczyli protest na własne oczy. W ruch ruszyły kamery i aparaty i świat mógł się dowiedzieć o tym, co się działo w tamtej chwili w Poznaniu. 

Inwestycje z zagranicy

Dobrym momentem dla Targów rozpoczęły się po 55 roku. Wówczas rozpoczęto przebudowę i powstawały również nowe pawilony. Wymyślono również pomysł, co zrobić ,żeby zaoszczędzić pieniądze na inwestycje. Otóż zawierano umowy z krajami, które chciały się wystawić polegające na tym, że za ich pieniądze budowano pawilony handlowe, w których mogli zaprezentować swoje nowości. Z pawilonów tych wystawcy mogli korzystać przez kilka lat za darmo, po czym przechodziły one na własność Targów poznańskich. Dzięki temu Targi zyskały kilka nowoczesnych budynków, często bez wkładu własnego. 

Popularność Targów i chęć wystawienia na nich swoich produktów zdeklarowana przez wielu krajów sprawiły, że w latach 70- tych powierzchnia Targów stała się zbyt mała dla wystawców. Zadecydowano o rozlokowaniu wystaw w kilku miejscach w mieście. Wystawa mebli zlokalizowana była w Zamku, odzież i włókiennictwo w Arenie, mała turystyka była wystawiona na Malcie, duża turystyka, w tym jachty, na jeziorze Kierskim. Od 1973 imprezy targowe zaczęto dzielić tematycznie. Potem podział był już coraz bardziej ścisły. Samą Polagrę podzielono na Polagra Food, Polagra Pharm. Polagra Premiery. Imprezy targowe stawały się coraz bardziej specjalistyczne, co podnosiło ich poziom.

Sławni ludzie 

Targi przez lata istnienia gościły wielu sławnych ludzi ze świata polityki, biznesu, kultury. Poznań odwiedził Bolesław Bierut. Hilary Minc, Władysław Gomułka, Józef Cyrankiewicz. Ten ostatni bywał tu co roku i dokonywał zakupów. Tu nabywał swoje mercedesy, tu kupił jaguara. 

Odwiedziny Władysława Gomułki, rok 1964, źródło: Archiwum MTP. 

W późniejszych latach gościł tu Aleksander Kwaśniewski, Bronisław Komorowski Lech Wałęsa. Tu właśnie wracając z Japonii były prezydent zapowiedział, że Polska stanie się drugą Japonią. Z kolei najbardziej chronionym goście Targów był Władimir Putin. W trakcie wizyty przywódcy Rosji prawie na każdym dachu znajdowali się rosyjscy snajperzy.

Targi odwiedzali tez sportowcy, m.in. Mariusz Pudzianowski. Odbywały się również koncerty gwiazd polskich i nie tylko. Swoją premierę miał tu zespół Vox, występowała tu Hanna Banaszak, zespół Mazowsze. Z zagranicznych artystów wystąpiły tu tacy artyści jak Katie Melua, Sinned O’Conor. Sabaton. W październiku zagra GusGus. 

Konferencja Klimatyczna

Mówiąc o latach współczesnych nie można nie wspomnieć o Konferencji Klimatycznej odbywającej się właśnie na terenie Targów. Wyznaczono strefę eksterytorialną , gdzie o wszystkim decydowało ONZ. Było to pierwsze tek ogromne przedsięwzięcie. Konferencje odbywały się już na Targach o wiele wcześniej, ale ta była pierwszą o tak dużym zaangażowaniu pod względem logistycznym. Na dziś dzień poznańskie Targi są jednym z najlepiej przygotowanych miejsc konferencyjnych w Polsce. Sama Sala Ziemi może pomieścić 2000 tys. osób. 

Targi Motorshow, źródło: Archiwum MTP

Dziś Międzynarodowe Targi Poznańskie są na 25 miejscu w Europie pod względem infrastruktury targowej . W ubiegłym roku odwiedziło je ponad 650 tysięcy osób i odbyło się prawie 100 imprez targowych. Rekordową frekwencje odnotowano na tegorocznym Motor Show, które przyciągnęło 113 tys. ludzi. Pomimo wzlotów i upadków, których doznały Targi w przeciągu prawie stu lat działalności, dziś wieża targowa dumnie góruje nad Poznaniem i stanowi charakterystyczny punkt i symbol naszego miasta.

Przeczytaj poprzedni artykuł!

STARY DWORZEC GŁÓWNY JAK NOWY! POZNANIACY WYBIORĄ JAK BĘDZIE WYGLĄDAĆ.