Wydarzenia

źródło: IPN

1 marca od 2011 roku jest Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Ideą święta ma być przywracanie pamięci o zamordowanych przez komunistyczne władze żołnierzach Armii Krajowej, którzy nie pogodzili się z nowym porządkiem świata po II wojnie światowej.

Wyklęci w Poznaniu

Poznański oddział IPN zadbał, by jak co roku obchody pamięci trwały przez cały marzec. Uroczystości rozpoczną się dziś o godzinie 16 mszą świętą w kościele pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela. Po mszy uroczysty przemarsz ulicami miasta pod pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Tam będą miały miejsce główne uroczystości z udziałem wojewody wielkopolskiego Zbigniewa Hoffmanna, generała brygady Jana Podhorskiego, doktora habilitowanego Macieja Glogera oraz doktora Macieja Kucharskiego.

- Dzisiaj, dzięki inicjatywie śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, na mocy ustawy przyjętej 3 lutego 2011 roku przez Sejm RP – 1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Ideą tego święta jest odkłamywanie polskiej historii po 1944 roku, uświadamianie Polakom prawdy o roli, jaką ci niepokorni i niezłomni żołnierze odegrali w naszej powojennej historii. W realizacji projektu „1 marca” zależy nam szczególnie na przyciągnięciu uwagi młodych, tym bardziej, że coraz częściej obserwujemy zjawisko ogromnego zainteresowania młodzieży tą mniej znaną historią Polski. Wymiar edukacyjny tego państwowego święta stał się już tradycją. – zapewnia dr Natalia Cichocka z oddziału IPN w Poznani. Do 24 marca na Placu Wolności Poznaniacy będą mogli zobaczyć wystawę plenerową pod tytułem „»…Niech polska ziemia utuli ich do spokojnego snu«. Ekshumacje i identyfikacje ofiar terroru komunistycznego” . 2 marca w Bibliotece Raczyńskich odbędzie się dyskusja o książce „Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945–1956”, pod redakcją naukową Agnieszki Łuczak i Aleksandry Pietrowicz. 4 marca rozpocznie się I Wielkopolskie Forum Pamięci Narodowej. Podczas całodniowego spotkania stowarzyszenia związane z walką o pamięć pomordowanych będą miały okazję do zaprezentowania własnej działalności, wymiany doświadczeń i nawiązania współpracy z innymi przedstawicielami środowisk patriotycznych. W programie Forum przewidziano dyskusje panelowe, wykłady, pokazy filmowe, rozgrywki gier planszowych oraz pokazy grup rekonstrukcyjnych.*

Wyklęci w pamięci

Żołnierze walczący w podziemiu antykomunistycznym po zakończeniu II wojny światowej wciąż wzbudzają kontrowersje w polskim społeczeństwie. Nie pomaga temu aura politycznych podziałów. Prawica całkowicie zagarnęła ten obszar historii przez co trudno jest merytorycznie dyskutować o losach „wyklętych”. Czy wszyscy oni byli bohaterami? Pewnie nie. Lecz przez mocne zaangażowanie się polityków w sprawę, z jednej strony mamy tych którzy krzyczą o „leśnych bandach”, a z drugiej tych (w tym nawet historyków), którzy nie widzą żadnych wad nawet u ludzi, którzy mordowali bez powodu lub uczestniczyli w tworzeniu Urzędu Bezpieczeństwa. Tymczasem 1 marca powinniśmy po prostu uczcić pamięć tych, którzy zginęli, bez względu na naszą orientacje polityczną.

„Wilki”

Ponieważ żyli prawem wilka
Historia o nich głucho milczy
Pozostał po nich w białym śniegu
Żółtawy mocz i ślad ich wilczy.
Przegrali bój we własnym domu
Kędy zawiewał sypki śnieg
Nie było komu z łap wyjmować cierni
I gładzić ich zmierzwioną sierść.
Nie opłakała ich Elektra
Nie pogrzebała Antygona
I będą tak przez całą wieczność
We własnym domu wiecznie konać
Ponieważ żyli prawem wilka
Historia o nich głucho milczy
Pozostał po nich w kopnym śniegu
Ich gniew, ich rozpacz i ślad ich wilczy.

Zbigniew Herbert

*Harmonogram wydarzeń związanych z obchodami Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”: http://poznan.ipn.gov.pl/pl7/aktualnosci/38855,Narodowy-Dzien-Pamieci-Zolnierzy-Wykletych-Poznan.html

Przeczytaj poprzedni artykuł!

CZY W POZNANIU POWSTANĄ OGRODY SPOŁECZNE?